Przejdź do głównej zawartości

Budowa zęba

ząb
Budowa makroskopowa zęba
Ząb składa się z:
korony (coronadentis),
korzenia (radixdentis),
szyjki zęba (cervix, collumdentis).

Szyjka zęba stanowi granicę pomiędzy koroną i korzeniem.
Korzeń zęba zakończony jest wierzchołkiem (apexradicisdentis).

Budowa mikroskopowa zęba
Ząb tworzą głównie tkanki twarde:
zębina (dentinum),
szkliwo (enamelum),
cement (cementum).

W jamie zęba znajduje się tkanka miękka – miazga (pulpa dentis).

Szkliwo
Zmineralizowana tkanka o najwyższym stopniu twardości i specyficznej budowie
Zbudowana z pryzmatów szkliwnych i substancji międzypryzmatycznej
Szkliwo nie jest równomiernie grube.
Na jego powierzchni widoczne fryzy (wzniesienia) i zagłębienia (zakończenia prążków Retziusa)
Jest TKANKĄ ŻYWĄ

SZKLIWO - skład
- związki nieorganiczne 98%
  • fosforany wapnia
  • węglany wapnia
  • fluorki wapnia
  • fosforany magnezu
  • sole mineralne
- 2% substancje organiczne
  • nierozpuszczalne białka
  • woda

Zębina
Tworzy ściany jamy zęba
Włókna Ebnera (prostopadle do kanalików zębinowych) i włókna Korff
Mineralizacja-łączenie się kulistych ośrodków mineralizacji
Obszary niezmineralizowane - przestrzenie międzykuliste oraz warstwa ziarnista Thomesa
Linie konturowe Owena
Kanaliki zębinowe: włókna Thomesa, włókna nerwowe bezrdzenne i płyn tkankowy

Zębina
- 72-74% substancji nieorganicznych
  • fosforany wapnia
  • węglany wapnia
  • chlorki wapnia
  • fosforany magnezu
  • rozpuszczalne sole mineralne
- 26-28% substancji organicznych i wody
  • kolagen,
  • polisacharydy
  • tłuszcze


Cement
Twarda tkanka pokrywająca zębinę korzeni
Można podzielić cement na 2 warstwy:
  • bezkomórkowy - przylega do zębiny; włókna klejodajne i Sharpeya,
  • komórkowy - warstwa zewnętrzna; różnokształtne komórki w jamkach, połączone między sobą wypustkami,

CEMENT - skład
- 65% substancji nieorganicznych
  • fosforany wapnia,
  • węglany wapnia,
  • fosforany magnezu,
  • fluorki wapnia
  • sole mineralne
- 35% substancji organicznych
  • substancje białkowe (głównie kolagen)
  • woda

Funkcje cementu
Ochrona zębiny przed szkodliwymi czynnikami
Utrzymanie prawidłowej szerokości szpary ozębnej, regulowane apozycją lub resorpcją cementu
Reparacja uszkodzeń powstałych na korzeniu przez apozycję cementu
Utrzymanie zęba w zębodole wraz z innymi elementami przyzębia

Miazga
Wiotka tkanka łączna wypełniająca otwór zęba.
Wyróżniamy 3 warstwy:
  • Zewnętrzna - 3 lub 4 szeregów komórek zębinotwórczych
  • bezkomórkowa (Weila)
  • Miazga właściwa - fibroblasty i komórki towarzyszące (fibrocyty, limfocyty, komórki plazmatyczne)
Funkcje:
Wytwórcze - wytwarzanie zębiny i prezębiny
Odżywcze - odżywianie zębiny przez odntoblastyczne wypustki Thomesa
Czuciowe - włókna czuciowe odpowiedzialne za wrażliwośc miazgi i zębiny na ból
Obronne

Photos Selected by freepik

Artykuły powiązane:
14 Sty 2016 ... Kość jest najtwardszą i najbardziej zróżnicowaną tkanka oporową . zawiera ... I komórki kostne 5% masy kości czyli osteoblasty i osteocyty i ...
9 Maj 2013 ... U reszty bezkręgowców – krew przenosi O2 i CO2, nośnikiem tlenu jest jedno z białek: hemoglobina (czerwona), hemocyjanina (niebieska), ...
21 Kwi 2013 ... Tkanka nabłonkowa. Funkcje: - oddzielenie organizmu od środowiska zewnętrznego - u organizmów lądowych zabezpieczenie przed utratą ...

Komentarze

Popularne posty z tego bloga

Spermatogeneza + Schemat przebiegu spermatogenezy

Spermatogeneza Definicja procesu Spermatogeneza jest procesem przebiegającym w gonadach osobnika męskiego. Ma on na celu wytworzenie męskich komórek rozrodczych – plemników . Przebieg spermatogenezy ryc. 1. Schemat przebiegu spermatogenezy Podstawą do rozpoczęcia spermatogenezy są pierwotne komórki płciowe zwane też  komórkami prapłciowymi (gonocyty) .  Zawartość materiału genetycznego w tych komórkach to 2n. W stadium płodowym komórki te dzielą się mitotycznie, zwiększając swoją liczbę. Część degeneruje, cześć przechodzi do spoczynku (stadium prespermatogonialne). Ok. 3 miesiąca życia z komórek prapłciowych tworzą się spermatogonia , z których powstają natomiast  spermatocyty I rzędu  – największe komórki ( 3-4 rok życia ). Te ostatnie to komórki z ilością materiału genetycznego 2n, powstałe również w wyniku podziałów mitotycznych. Wydarzenia te są etapem nazywanym  spermatogoniogenezą . Po niej następuje kolejny,  spermatocytogeneza . Rozpoczyna się

Rozmnażanie storczyków - keiki

Storczyki wytwarzają nasiona, jednak ich wysiew i otrzymywanie dorosłej rośliny jest czasochłonne i nie zawsze skuteczne. 

Aparaty szparkowe

Aparat szparkowy to niezwykle ważny element funkcjonalny rośliny. 

Bluszcz - roślina w kulturze, sztuce, religii

Bluszcz pospolity ( Hedera helix L . ) jest gatunkiem zwanym wiecznie zielonym pnączem. Hedera helix L. należy do rodziny araliowatych ( Araliaceae ) i jest jedynym jej przedstawicielem w polskiej florze. Stanowi on również jedyne polskie pnącze o liściach zimotrwałych. Siedliska posiada on w lasach całej Polski. Podlega on jednak ochronie prawnej, mimo że jest gatunkiem inwazyjnym. Występuje on w całej Europie i Azji Mniejszej.

Ajoloty, czyli „węże z łapkami”

Co wyjdzie ze skrzyżowania węża, kreta i dżdżownicy? Komisja etyczna ds. nauki tym się nie zainteresuje, bo coś takiego już istnieje w naturze. W Meksyku żyją 4 endemiczne gatunki gadów z rodziny Bipedidae, przypominające węże z krecimi łapkami.