Przejdź do głównej zawartości

Rozwój zęba

Zęby człowieka (łac. l. poj. dens, l. mn. dentes) to struktury znajdujące się w jamie ustnej. Są one elementami układu trawienia, ponieważ służą do odgryzania kęsów i rozdrabniania pokarmu.

Cechy zębów człowieka

Zęby człowieka charakteryzują się kilkoma cechami:
  • difiodontyzmem, czyli występowaniem dwóch generacji zębów (mleczne zastępowane są stałymi),
  • tekodontyzmem, czyli umiejscowieniem zębów w zębodołach żuchwy i szczęki górnej,
  • heterodontyzmem, czyli zróżnicowaniem kształtu i wielkości zębów w zależności od pełnionej funkcji.

Rozwój zęba

• charakter ciągły;
• listki zarodkowe:
1. ektoderma: szkliwo (pączek = narząd szkliwotwórczy),
2. mezoderma (mezenchyma): zębina, miazga (brodawka zęba), cement, więzadła przyzębia (kieszonka zęba – mezenchyma otaczająca narząd oraz brodawkę zęba);
• 3 stadia ze względu na zmiany kształtu zawiązka zębowego:
1. stadium listewki zębowej i pączka,
2. stadium czapeczki,
3. stadium dzwonu.

1. Stadium listewki zębowej i pączka
1.1. Stadium listewki zębowej

Początek 6. tygodnia.
Etapy:
• grubienie nabłonka ektodermy jamy ustnej i wnikanie w otaczającą mezenchymę;
• podział na listewkę wargowo-dziąsłową (przyszły przedsionek jamy ustnej) i listewkę zębową (blaszkę zębową) ułożoną łukowato, zgodnie z krzywizną szczęki i żuchwy;
• powstanie zawiązków zębów mlecznych i stałych wzdłuż listewki zębowej;

1.2. Stadium pączka
Koniec 6. tygodnia, początek 7. tygodnia.
Etapy:
• utworzenie wzdłuż powierzchni wargowej owalnych zgrubień w wyniku intensywnego namnażania komórek listewki zębowej
 zawiązek narządu szkliwnego dla 10 zębów mlecznych w żuchwie i 10 w szczęce;
• utworzenie brodawki zębowej z zagęszczonej mezenchymy w bezpośrednim sąsiedztwie komórek ektodermalnych;

2. Stadium czapeczki
Etapy:
• dalszy wzrost pączka zębowego i wnikanie w głąb => oddalanie od nabłonka jamy ustnej;
• przyjęcie formy odwróconego kubka;

Narząd szkliwotwórczy
 zewnętrzny nabłonek szkliwotwórczy,
 miazga narządu szkliwotwórczego (luźno ułożone komórki gwiaździste warstwy siateczkowej),
 wewnętrzny nabłonek szkliwotwórczy.

3. Stadium dzwonu
• charakterystyczne wgłębienie narządu szkliwotwórczego przypominające kształt dzwonu;
• wydłużenie komórek brodawki zębowej przylegających do wewnętrznego nabłonka szkliwotwórczego;
• ułożenie w warstwę nabłonkową komórek zębinotwórczychodontoblastów;
• odkładanie prezębiny(predentyny) dookoła wypustek odontoblastów;
• mineralizacja prezębiny i przekształcenie w zębinę;
• odkładanie nowych warstw przedzębiny;
• wydzielanie szkliwa przez ameloblastywewnętrznego nabłonka szkliwotwórczego;
• przekształcenie ameloblastów pryzmaty (słupki) szkliwne;
• wytworzenie na powierzchni pierwotnej osłonki szkliwa przez zanikające ameloblasty;
• zredukowanie narządu szkliwotwórczego i powstanie wtórnej osłonki szkliwa;
• zaniknięcie narządu szkliwotwórczego;
• zespolenie pierwotnej i wtórnej osłonki szkliwa i powstanie oszkliwia;

Powstawanie korzenia
• powstanie pochewki nabłonka korzenia (pochewki Hertwiga) w miejscu połączenia wew. i zew. nabłonka narządu szkliwotwórczego w okolicy szyjki zęba;
• pobudzenie komórek mezenchymalnych do przekształcenia w odontoblasty przez wew. warstwę komórek pochewki korzenia;
• wytworzenie zębiny korzenia zęba przez odontoblasty;
• zmniejszenie jamy mezenchymalnej miazgi i powstawanie kanału zęba w miarę powstawania zębiny korzenia;
• zaniknięcie pochewki nabłonkowej;
• powstanie komórek cementotwórczych (cementoblastów) z komórek warstwy wew. woreczka zębowego;
• wykształcenie cementu przez cementoblasty;
• powstanie komórek tkanki łącznej i osteoblastów z komórek warstwy zew. woreczka zębowego 
 udział w wytwarzaniu aparatu więzadłowego zęba (ozębnej) oraz w modelowaniu kości zębodołu.

Artykuły powiązane:

16 Maj 2014 ... Naprawić mózg zębem. Badacze z University of Adelaide odkryli, że komórki macierzyste pobrane z zębów mogą wzrastać by uzupełniać ...

29 Sty 2016 ... budowa zęba, ząb, zęby, coronadentis, radixdentis, cervix, collumdentis, apexradicisdentis, dentinum), szkliwo, enamelum, cement, cementum, ...

Komentarze

  1. Dobrze też takie rzeczy poczytać i zobaczyć jak to wszystko wygląda od środka

    OdpowiedzUsuń
  2. Czasem taka wiedza jest przydatna osobiscie nie wiedziałem o tym a odwiedzam https://dentalcomfort.pl/

    OdpowiedzUsuń
  3. Przeciętny człowiek nie ma pojęcia i takiej dokładnej wiedzy jak się zęby rozwijają. Za to każdy powinien pamiętać o dokładnej pielęgnacji i regularnych wizytach u stomatologa. Mi znajoma poleciła gabinet www.dentystagdynia.pl w Gdyni, gdzie można liczyć na wysokiej klasy specjalistów z doświadczeniem. Do tego sprzęt na jakim pracują jest nowoczesny, tak jak metody jakie stosują.

    OdpowiedzUsuń

Prześlij komentarz

Zapraszamy do komentowania, każdą uwagą warto się podzielić

Popularne posty z tego bloga

Spermatogeneza + Schemat przebiegu spermatogenezy

Spermatogeneza Definicja procesu Spermatogeneza jest procesem przebiegającym w gonadach osobnika męskiego. Ma on na celu wytworzenie męskich komórek rozrodczych – plemników . Przebieg spermatogenezy ryc. 1. Schemat przebiegu spermatogenezy Podstawą do rozpoczęcia spermatogenezy są pierwotne komórki płciowe zwane też  komórkami prapłciowymi (gonocyty) .  Zawartość materiału genetycznego w tych komórkach to 2n. W stadium płodowym komórki te dzielą się mitotycznie, zwiększając swoją liczbę. Część degeneruje, cześć przechodzi do spoczynku (stadium prespermatogonialne). Ok. 3 miesiąca życia z komórek prapłciowych tworzą się spermatogonia , z których powstają natomiast  spermatocyty I rzędu  – największe komórki ( 3-4 rok życia ). Te ostatnie to komórki z ilością materiału genetycznego 2n, powstałe również w wyniku podziałów mitotycznych. Wydarzenia te są etapem nazywanym  spermatogoniogenezą . Po niej następuje kolejny,  spermatocytogeneza . Rozpoczyna się

Rozmnażanie storczyków - keiki

Storczyki wytwarzają nasiona, jednak ich wysiew i otrzymywanie dorosłej rośliny jest czasochłonne i nie zawsze skuteczne. 

Aparaty szparkowe

Aparat szparkowy to niezwykle ważny element funkcjonalny rośliny. 

Bluszcz - roślina w kulturze, sztuce, religii

Bluszcz pospolity ( Hedera helix L . ) jest gatunkiem zwanym wiecznie zielonym pnączem. Hedera helix L. należy do rodziny araliowatych ( Araliaceae ) i jest jedynym jej przedstawicielem w polskiej florze. Stanowi on również jedyne polskie pnącze o liściach zimotrwałych. Siedliska posiada on w lasach całej Polski. Podlega on jednak ochronie prawnej, mimo że jest gatunkiem inwazyjnym. Występuje on w całej Europie i Azji Mniejszej.

Ajoloty, czyli „węże z łapkami”

Co wyjdzie ze skrzyżowania węża, kreta i dżdżownicy? Komisja etyczna ds. nauki tym się nie zainteresuje, bo coś takiego już istnieje w naturze. W Meksyku żyją 4 endemiczne gatunki gadów z rodziny Bipedidae, przypominające węże z krecimi łapkami.