Tkanka nabłonkowa

Tkanka nabłonkowa

1. Funkcje:
   - oddzielenie organizmu od środowiska zewnętrznego
   - u organizmów lądowych zabezpieczenie przed utratą wody
   - wymiana gazowa
   - odbiór bodźców zewnętrznych
   - wyścielanie narządów i jam ciała
   
2. Budowa:
   - urozmaicona, ze względu na pełnienie różnych funkcji
   - wszystkie mają zwarty układ komórek, bardzo mała ilość substancji międzykomórkowej
   - błona podstawna
   - rożne typy połączeń międzykomórkowych
3. Typy połączeń międzykomórkowych:
   - desmosomy – białkowe wypustki na powierzchni błon sąsiednich komórek, zachodzą na siebie jak zatrzask. Od wewnętrznej strony błony komórkowej z desmosomami łączą się sieci białkowe będące elementem cytoszkieletu
   - połączenia zwierające – podobne do poprzednich, tworzą jeszcze ściślejsze połączenia
   - połączenia zamykające – uszczelniają przestrzeń między komórkami
   - połączenia komunikacyjne – to układ bardzo cienkich białkowych kanalików, przepływają nimi małe cząsteczki i jony. Nie mieszczą się przez nie białka (odróżnienie od plasmodesm, które pełnią tę samą funkcję). Połączenia te występują tez w innych typach tkanek zwierzęcych
4. Odżywianie:
   - nabłonki są nieunaczynione (wyjątek: nabłonek skóry płazów)
   - pobierają substancje odżywcze z tkanki łącznej leżącej pod nimi
5. Proliferacja:
   - nabłonki są zdolne do podziałów
   - mają duże możliwości regeneracji
6. Rozwój:
   - ewolucyjnie stary typ tkanki, bo mają go w prymitywnej formie już gąbki
   - nabłonki u kręgowców rozwijają się ze wszystkich listków zarodkowych (nabłonek jelita i płuc z endodermy, jamy ustnej z ektodermy, wyścielający naczynia krwionośne z mezodermy)
7. Podział (wg kształtu komórek i ilości ich warstw)
   - jednowarstwowe – 1 warstwa komórek
   - wielowarstwowe – więcej niż 1 warstwa
   Bezkręgowce mają tylko jednowarstwowe nabłonki, kręgowce oba ich rodzaje.
8. Kształt komórek:
   - płaski
   - sześcienny = brukowy = kostkowy
   - walcowaty = cylindryczny
   
   red. Izabela Kołodziejczyk