Przejdź do głównej zawartości

Penetracja tkanki roślinnej przez patogen grzybowy

Penetracja tkanki roślinnej przez patogen grzybowy:
W warunkach odpowiedniej wilgotności zarodnik grzyba pęcznieje, w miejscu wzrostu strzępki tworzy się wypukłość, z której wyrasta strzępka kiełkowa (rostkowa).
Kiełkujący zarodnik przytwierdza się do podłoża za pomocą przycistki (przylg, appresorium).
Przycistki - często wytwarzają substancję kleistą zapobiegająca zmyciu kiełkującego zarodnika z powierzchni organu rośliny, np.
przez krople deszczu (efekt samooczyszczenia).
Z przycistki wyrostka strzępka infekcyjna (klin infekcyjny) przystosowana do penetracji kutikuli i ściany komórkowej.
Strzępka infekcyjna- cienka, ma zaokrąglony wierzchołek, który nie jest pokryty ścianą komórkową, co ułatwia wydzielanie na zewnątrz enzymów zaangażowanych w proces lityczny kutikuli i ściany.
Po przejściu przez kutynę i ścianę komórkową strzępka rozwija się w grzybnię o strzępkach prawidłowych.
Wnikanie strzępki infekcyjnej do komórki roślinnej jest wypadkową dwóch procesów:
·          Nacisku szybko rosnącej strzępki infekcyjnej
·         Działanie grzybowych enzymów litycznych
Enzymy lityczne wydzielane przez strzępkę grzyba to głównie enzymy rozkładające kutynę i związki  budujące ścianę komórkową komórki roślinnej.
·         esteraza kutynowa
·         penrynazy
·         celulazy
·         hemicelulazy
·         ligninolityczne, proteolityczne
Enzymy rozkładające cukry i lipidy funkcjonują w procesie infekcji oraz w kolonizacji przez patogen tkankowy.
Grzyby wykazują znaczne zróżnicowanie sposobów pasożytowania wewnątrzkomórkowego:
·         Pełne endobionty – grzybnia wrasta w komórki roślinne np. kiła kapusty
·         Częściowe endobionty – część grzybni wrasta w komórki roślinne, np. mączniaki
W przypadku częściowych endobiontów grzybnia rozrasta się na powierzchni organu rośliny i  w przestworach międzykomórkowych.
Do komórki wrastają strzępki przekształcone w ssawki (haustoria)
Ssawki – to organy typowe dla grzybów – pasożytów bezwzględnych. Ssawki to przekształcone strzępki grzybni za pomocą, których grzyb pobiera z komórki roślinnej substancje odżywcze i H2O.
Pobieranie substancji pokarmowych  przez grzyb odbywa się na powierzchni styku ssawki grzyba i protoplastki komórki roślinnej, wąskie dla pasożyta, by powierzchnia styku była największa.
Ssawki zbudowane są z:
·         Korpusu ssawki
·         Szyjki ssawki (nie wszystkie grzyby ją tworzą)
Niektóre grzyby mają bardzo zróżnicowaną budowę, obok ssawki jest błona zewnątrzssawkowa , kołnierz, otoczka.
Ssawka wrastając w komórkę przebija tylko ścianę komórkową (nie przebija błony komórkowej). Błona komórkowa komórki rośliny pod wpływem nacisku ssawki cofa się, ulega pofałdowaniu i otacza ssawkę. Między powierzchnią ssawki a błoną komórkową rośliny tworzy się pęcherz wypełniony płynną treścią lub żelem.  Szyjka ssawki otoczona kołnierzem powstaje w wyniku reakcji obronnej komórki roślinnej.
Kołnierz powstaje z brodawki utworzonej między ścianą komórkową a błoną plazmatyczną komórki roślinnej. Błona zewnątrzssawkowa powstaje w wyniku stopniowego uwypuklenia się błony cytoplazmatycznej gospodarza i stanowi granicę między cytoplazmą komórki roślinnej a otoczką ssawki. U niektórych mączniaków ssawka może łączyć się z przycistką.

Grzyby wnikają przez naturalne otwory. Grzyby najczęściej wnikają przez szparki, rzadziej przez przetchlinki i hydatody.
Zakażenie przez szparki:
·         Zarodniki grzybów rdzawnikowych ecjospory i urediniospory kiełkują na powierzchni liścia, a po dotarciu do szparki tworzą  przycistkę
·         W przycistce  gromadzi się miękka część protoplazmy
W komórce infekcyjna strzępka zwiększa swoją objętość i wytwarza strzępki rosnące w kilku kierunkach w przestworach międzykomórkowych tkanki miękiszowej gospodarza.
W tym czasie następuje nawiązanie pełnego kontaktu pasożytniczego grzyb – roślina.
·         Cercospora beticola (powoduje chwościk buraka) wnika do tkanki gospodarza przez szparki
·         Przez szparkę wnikają do liści zarodniki pływkowe Plasmopara Viticola (mączniak rzekomy winorośli). Ruch zarodników pływkowych w kierunku szparki jest stymulowany przez związki szparkowe.
Mniejszą rolę w patogenezie chorób grzybowych ma zakażenie przez hydatody.
Zarodnik kiełkuje w kropli cieczy wydzielanej przez roślinę. Zakażenie przez przetchlinki odbywa się na podobnej zasadzie jak przez rany. Zakażeniu przez zranienia najczęściej ulegają organy trwałe drzew i krzewów np. gorzka zgnilizna jabłek oraz organy gromadzące substancje zapasowe (bulwy, cebule, korzenie)

Komentarze

Popularne posty z tego bloga

Spermatogeneza + Schemat przebiegu spermatogenezy

Spermatogeneza Definicja procesu Spermatogeneza jest procesem przebiegającym w gonadach osobnika męskiego. Ma on na celu wytworzenie męskich komórek rozrodczych – plemników . Przebieg spermatogenezy ryc. 1. Schemat przebiegu spermatogenezy Podstawą do rozpoczęcia spermatogenezy są pierwotne komórki płciowe zwane też  komórkami prapłciowymi (gonocyty) .  Zawartość materiału genetycznego w tych komórkach to 2n. W stadium płodowym komórki te dzielą się mitotycznie, zwiększając swoją liczbę. Część degeneruje, cześć przechodzi do spoczynku (stadium prespermatogonialne). Ok. 3 miesiąca życia z komórek prapłciowych tworzą się spermatogonia , z których powstają natomiast  spermatocyty I rzędu  – największe komórki ( 3-4 rok życia ). Te ostatnie to komórki z ilością materiału genetycznego 2n, powstałe również w wyniku podziałów mitotycznych. Wydarzenia te są etapem nazywanym  spermatogoniogenezą . Po niej następuje kolejny,  spermatocytogeneza . Rozpoczyna się

Rozmnażanie storczyków - keiki

Storczyki wytwarzają nasiona, jednak ich wysiew i otrzymywanie dorosłej rośliny jest czasochłonne i nie zawsze skuteczne. 

Aparaty szparkowe

Aparat szparkowy to niezwykle ważny element funkcjonalny rośliny. 

Bluszcz - roślina w kulturze, sztuce, religii

Bluszcz pospolity ( Hedera helix L . ) jest gatunkiem zwanym wiecznie zielonym pnączem. Hedera helix L. należy do rodziny araliowatych ( Araliaceae ) i jest jedynym jej przedstawicielem w polskiej florze. Stanowi on również jedyne polskie pnącze o liściach zimotrwałych. Siedliska posiada on w lasach całej Polski. Podlega on jednak ochronie prawnej, mimo że jest gatunkiem inwazyjnym. Występuje on w całej Europie i Azji Mniejszej.

Ajoloty, czyli „węże z łapkami”

Co wyjdzie ze skrzyżowania węża, kreta i dżdżownicy? Komisja etyczna ds. nauki tym się nie zainteresuje, bo coś takiego już istnieje w naturze. W Meksyku żyją 4 endemiczne gatunki gadów z rodziny Bipedidae, przypominające węże z krecimi łapkami.